Trong thị trường tài chính, các hợp đồng phái sinh đóng một vai trò quan trọng trong việc quản lý rủi ro và đầu tư. Ba dạng phổ biến của các hợp đồng này là hợp đồng tương lai, hợp đồng quyền chọn và hợp đồng kỳ hạn. Mặc dù tất cả đều liên quan đến việc mua hoặc bán một tài sản ở một mức giá xác định trong tương lai, nhưng mỗi loại hợp đồng có các đặc điểm riêng biệt. Hãy cùng nhau tìm hiểu sâu hơn về những điểm khác biệt và đặc điểm của từng loại hợp đồng này.
Hợp Đồng Tương Lai (Futures Contract):
- Định Nghĩa: Là thỏa thuận pháp lý để mua hoặc bán một tài sản hàng hóa cụ thể hoặc chứng khoán ở một mức giá định trước tại một thời điểm xác định trong tương lai.
- Tiêu Chuẩn Hóa: Hợp đồng tương lai được tiêu chuẩn hóa về chất lượng và số lượng để tạo thuận lợi cho giao dịch trên sàn giao dịch tương lai.
- Thanh Toán: Người mua nhận và thanh toán tài sản cơ sở, người bán cung cấp và giao tài sản cơ bản vào ngày đáo hạn.
- Giao Dịch: Có thể giao dịch trên sàn giao dịch.
Hợp Đồng Quyền Chọn (Options Contract):
- Định Nghĩa: Là công cụ tài chính dựa trên giá trị của các chứng khoán cơ bản như cổ phiếu, cung cấp cho người mua cơ hội mua hoặc bán tài sản cơ bản đã chọn ở mức giá quy định trong hợp đồng trong một khung thời gian nhất định hoặc vào ngày hết hạn.
- Điều Khoản: Xác định tài sản cơ bản, giá thực hiện và ngày hết hạn của hợp đồng.
- Số Lượng: Một hợp đồng tiêu chuẩn thường bao gồm 100 đơn vị của tài sản cơ bản.
- Giao Dịch: Có thể giao dịch trên sàn giao dịch.
Hợp Đồng Kỳ Hạn (Forward Contract):
- Định Nghĩa: Là thỏa thuận để mua hoặc bán một tài sản vào một thời điểm tương lai tại một mức giá được thỏa thuận từ trước.
- Tùy Chỉnh: Có thể tùy chỉnh theo hàng hóa, số lượng và ngày giao hàng.
- Giao Dịch: Thường không giao dịch trên sàn giao dịch tập trung, được coi là công cụ phi tập trung (OTC).
- Thanh Toán: Diễn ra vào cuối hợp đồng.
So Sánh:
Hợp Đồng Tương Lai và Hợp Đồng Kỳ Hạn:
- Giống Nhau:
- Cả hai đều liên quan đến thỏa thuận mua hoặc bán hàng hóa ở một mức giá định sẵn trong tương lai.
- Khác Biệt:
- Hợp đồng kỳ hạn thường không giao dịch trên sàn, trong khi hợp đồng tương lai có thể giao dịch trên sàn giao dịch.
- Thanh toán cho hợp đồng kỳ hạn diễn ra vào cuối hợp đồng, trong khi hợp đồng tương lai thanh toán hàng ngày.
- Hợp đồng tương lai tồn tại dưới dạng hợp đồng được tiêu chuẩn hóa không được tùy chỉnh giữa các đối tác.
Hợp Đồng Quyền Chọn và Hợp Đồng Tương Lai:
- Giống Nhau:
- Cả hai đều là công cụ phái sinh tài chính.
- Cung cấp cơ hội mua hoặc bán tài sản cơ bản ở một mức giá quy định trong tương lai.
- Khác Biệt:
- Hợp đồng quyền chọn không bắt buộc, trong khi hợp đồng tương lai là bắt buộc.
- Trong hợp đồng quyền chọn, người mua có quyền mua hoặc bán tài sản, trong hợp đồng tương lai, họ có nghĩa vụ.
Hợp Đồng Quyền Chọn và Hợp Đồng Kỳ Hạn:
- Giống Nhau:
- Cả hai cung cấp cơ hội mua hoặc bán tài sản ở một mức giá quy định trong tương lai.
- Khác Biệt:
- Hợp đồng quyền chọn là không bắt buộc, trong khi hợp đồng kỳ hạn là bắt buộc.
- Hợp đồng kỳ hạn thường được tùy chỉnh theo nhu cầu cụ thể, trong khi hợp đồng quyền chọn thường là tiêu chuẩn.