Theo thị trường chứng khoán Việt Nam, nhà đầu tư (NĐT) phân loại cổ phiếu theo tiêu chuẩn vốn hóa thị trường thành 3 nhóm chính: cổ phiếu vốn hóa lớn (largecap), vốn hóa vừa (midcap) và vốn hóa nhỏ (smallcap). Các nhóm này có những đặc điểm như sau:
Cổ phiếu vốn hóa lớn (Largecap)
Nhóm cổ phiếu này chiếm khoảng 60% giá trị thị trường. Xét trên các tiêu chí cơ bản, những cổ phiếu này có hiệu quả hoạt động rất cao, đóng vai trò là các cổ phiếu trụ cột dẫn dắt thị trường. Tuy nhiên, định giá của chúng không còn rẻ và khó bứt phá vì đã tăng khá mạnh trong thời gian qua và đang ở giai đoạn ổn định.
Trong hoạt động đầu tư, mức lợi nhuận tỉ lệ thuận với độ rủi ro. Vì vậy, chọn đầu tư vào nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn sẽ giúp NĐT giảm thiểu mức độ rủi ro lớn, mang lại cảm giác chắc chắn và an toàn.
Chỉ số đại diện cho nhóm này là VN Largecap Index.
Đây là nhóm cổ phiếu được các quỹ đầu tư và các tổ chức lớn ưu tiên hàng đầu. Các NĐT cũng thường dành tỷ trọng cao cho nhóm cổ phiếu này trong danh mục đầu tư.
Cổ phiếu vốn hóa vừa (Midcap)
Nhóm cổ phiếu này chiếm khoảng 30% giá trị thị trường. Triển vọng khi đầu tư vào nhóm cổ phiếu này rất khả quan vì giá trị thị trường và tình hình cơ bản của doanh nghiệp hấp dẫn. Với quy mô vừa phải và khả năng phục hồi mạnh khi thị trường vào xu hướng tích cực, kết hợp với yếu tố cơ bản tốt, nhóm cổ phiếu này có thể đem lại lợi nhuận cao cho NĐT trong trung và dài hạn.
Cổ phiếu vốn hóa vừa có mức tăng trưởng EPS và kết quả kinh doanh tốt sẽ thúc đẩy giá cổ phiếu trên sàn, từ đó giúp vốn hóa công ty tăng theo và gia nhập nhóm vốn hóa lớn.
Chỉ số đại diện cho nhóm này là VN Midcap Index.
Nhóm cổ phiếu này cũng được khuyến nghị đầu tư với cơ cấu tỷ trọng vừa phải tùy theo tình hình thị trường.
Cổ phiếu vốn hóa nhỏ (Smallcap)
Nhóm cổ phiếu này chiếm khoảng 10% giá trị thị trường. P/E và P/B của nhóm cổ phiếu này rất hấp dẫn nhưng mức độ rủi ro rất lớn khi thị trường biến động. Đây là nhóm cổ phiếu phù hợp để đầu cơ do giá trị thị trường nhỏ và dễ dàng tăng trưởng mạnh mẽ, tạo sự bứt phá khi thị trường phục hồi.
Tuy nhiên, tính thanh khoản của nhóm cổ phiếu này không cao, có những lúc không giao dịch được trong một khoảng thời gian.
Những cổ phiếu trong nhóm này thường có biến động lớn về khối lượng giao dịch và mức giá, thường mang yếu tố làm giá và dễ bị chi phối bởi cung cầu thị trường.
Nhóm cổ phiếu này phù hợp với nhà đầu tư có khẩu vị rủi ro cao đi kèm lợi nhuận cao, thường được khuyến nghị với tỷ trọng thấp.
Nên đầu tư vào cổ phiếu doanh nghiệp có vốn hóa lớn, vừa hay nhỏ?
Mỗi người sẽ có phong cách, quan điểm đầu tư riêng và khẩu vị rủi ro khác nhau. Mỗi trường phái đầu tư cũng có ưu và nhược điểm riêng, không có đúng sai tuyệt đối. Vì vậy, câu hỏi đầu tư vào doanh nghiệp vốn hóa lớn, vừa hay nhỏ là câu hỏi mở, không có đáp án duy nhất.
NĐT giá trị quan tâm nhiều đến các yếu tố cơ bản sẽ luôn ưu tiên chọn những cổ phiếu vốn hóa vừa và lớn, trong khi nhà đầu cơ thích mạo hiểm sẽ ưu tiên chọn cổ phiếu vốn hóa nhỏ để nhanh chóng thu lợi nhuận.
Khi thị trường ổn định, dòng tiền thường tập trung ở nhóm cổ phiếu vừa và lớn. Ngược lại, khi thị trường bất ổn, NĐT có xu hướng tìm đến các cổ phiếu kém chất lượng để đầu cơ.
Vì vậy, để quản trị rủi ro tốt cho danh mục đầu tư, NĐT cần cân nhắc tỷ trọng phân bổ phù hợp, thường là 70-80% đối với nhóm cổ phiếu vốn hóa vừa và lớn, và tối đa 30% đối với nhóm cổ phiếu vốn hóa nhỏ.
