Mô hình nến đảo chiều thường được các nhà phân tích kỹ thuật áp dụng để phân tích xu hướng tăng giảm trên thị trường tài chính. Dự đoán đúng xu hướng tiếp theo của thị trường giúp nhà đầu tư đưa ra những quyết định mua vào – bán ra đúng đắn nhằm gia tăng hoặc bảo toàn lợi nhuận, tránh trường hợp lỗ nhiều.
I. Những mẫu hình nến đảo chiều tăng phổ biến
Nến búa Hammer
Nến búa Hammer được xem là một trong những mô hình nến đảo chiều tăng phổ biến và tin cậy. Nó có phần thân ngắn, bóng nến dưới dài gấp 2–3 lần thân nến, còn bóng nến trên không có hoặc rất ngắn. Mô hình này thường xuất hiện ở cuối xu hướng giảm, với phần râu nến dưới dài cho thấy lúc đầu lực bán áp đảo khiến giá bị đẩy xuống, nhưng sau đó bên mua tăng mạnh khiến giá mở cửa và giá đóng cửa thường là cao nhất phiên.
Nến búa Hammer
Ví dụ: Trên biểu đồ có nhiều cây nến búa Hammer xuất hiện liên tục. Những cây nến này xuất hiện ở cuối xu hướng giảm và sau đó giá đều tăng lên.
Dù nến búa Hammer có màu đỏ hay màu xanh thì đều cho thấy lực mua đang tăng lên và báo hiệu một xu hướng đảo chiều mạnh mẽ. Tuy nhiên, nếu so sánh giữa hai loại nến, nến búa Hammer xanh cho thấy bên mua có phần nhỉnh hơn vì giá đóng cửa cao hơn giá mở cửa.
Nến búa ngược Inverted Hammer
Ngược lại với mô hình nến búa Hammer, nến búa ngược có bóng trên dài, thân ngắn, bóng dưới không có hoặc rất ngắn. Nến búa ngược Inverted Hammer mô tả sự giằng co kịch liệt giữa bên mua và bán: ban đầu bên mua chiếm số đông và đẩy giá lên cao, nhưng sau đó bên bán gia tăng áp lực khiến giá đóng cửa gần bằng giá mở cửa.
Nến búa ngược Inverted Hammer
Ví dụ: Trong biểu đồ cổ phiếu TCB, có nhiều cây nến búa ngược xuất hiện. Cây nến búa ngược (được đánh dấu bằng mũi tên) nằm ở cuối xu hướng giảm và sau đó giá tăng lên khá nhiều. Sau đó, nhiều cây nến búa ngược khác xuất hiện và xu hướng tăng giá vẫn tiếp tục.
Tuy nhiên, có trường hợp cây nến búa ngược cuối cùng (được khoanh tròn) lại tạo ra xu hướng giảm ngắn hạn.
Mô hình nến Doji chuồn chuồn Dragonfly Doji
Mô hình nến Doji chuồn chuồn gần giống với nến búa Hammer. Ở mô hình này, giá mở cửa và giá đóng cửa gần như không thay đổi. Cụ thể, khi bắt đầu, bên bán áp đảo đẩy giá xuống nhưng sau đó lực mua hấp thu hết áp lực bán, khiến giá đóng cửa và mở cửa bằng nhau khi kết phiên.
Mô hình nến Doji chuồn chuồn Dragonfly Doji
Mô hình nến Doji chuồn chuồn xuất hiện ở cuối xu hướng giảm chính là tín hiệu cho sự đảo chiều tăng giá sắp tới.
Mô hình nến nhấn chìm tăng Bullish Engulfing
Mô hình nến nhấn chìm tăng Bullish Engulfing là một mô hình nến đôi. Cây nến đầu tiên là nến đỏ thân dài, còn cây nến thứ hai là nến xanh thân dài hơn cây nến đỏ đầu tiên.
Mô hình nến nhấn chìm tăng Bullish Engulfing
Sự xuất hiện của mô hình này cho thấy lúc đầu lực bán rất cao khiến giá giảm sâu, nhưng sau đó bên mua áp đảo về số lượng khiến giá tăng trở lại vào cuối phiên thứ hai.
Mô hình nến sao mai Morning Star
Mô hình nến sao mai là mô hình 3 nến:
Cây nến đầu tiên là nến giảm thân dài màu đỏ cho thấy giá đang bị đẩy xuống thấp.
Cây nến thứ hai là nến có thân nhỏ hoặc không có (ví dụ: nến Doji, nến búa Hammer, hay nến búa ngược). Sự xuất hiện của cây nến thứ hai cho thấy giá đã gần như cân bằng và không bên nào chiếm ưu thế.
Cây nến thứ ba là nến tăng thân dài màu xanh, với giá đóng cửa ít nhất phải cao hơn giá đóng cửa của cây nến đầu tiên 50% xét theo chiều dài thân nến đầu tiên. Cây nến thứ ba càng dài, sự đảo chiều càng mạnh mẽ.
Mô hình nến sao mai Morning Star
Mô hình nến mẹ bồng con tăng Bullish Harami
So với các mô hình nến đảo chiều tăng phía trên, mô hình nến Bullish Harami không cho tín hiệu đảo chiều mạnh mẽ bằng, nhưng vẫn cần chú ý.
Mô hình nến Bullish Harami là mô hình nến đôi, được tạo thành từ một cây nến mẹ màu đỏ thân dài và một cây nến con màu xanh thân ngắn chỉ bằng hoặc nhỏ hơn 25% thân cây nến mẹ. Ở mô hình này, thân của cây nến con sẽ nằm toàn bộ trong thân nến mẹ.
Mô hình nến mẹ bồng con tăng Bullish Harami
Mô hình Bullish Harami cho thấy xu hướng giá ban đầu là giảm mạnh do bên bán áp đảo, nhưng sau đó xuất hiện cây nến con chứng tỏ bên mua đã phục hồi dần. Dù chưa thể làm giá tăng như giá mở cửa của nến mẹ, nhưng giá đã quay đầu từ giảm sang tăng.
II. Những mô hình nến đảo chiều giảm
Mô hình nến Doji bia mộ Gravestone Doji
Ngược lại với mô hình nến Doji chuồn chuồn, mô hình Doji bia mộ có bóng trên dài, bóng dưới ngắn, và giá mở cửa cùng giá đóng cửa bằng hoặc gần bằng nhau.
Mô hình nến Doji bia mộ Gravestone Doji
Giá ban đầu tăng cao nhưng sau đó giảm dần và kết phiên tại mức giá bằng giá mở cửa. Khi thị trường đang trong xu hướng tăng mà gặp phải mô hình này, khả năng cao giá cổ phiếu sẽ đảo chiều và giảm ngay sau đó.
Mô hình nến sao hôm Evening Star
Mô hình nến sao hôm là mô hình 3 nến:
Nến thứ nhất là nến tăng màu xanh có thân lớn.
Nến thứ hai là nến nhỏ và thân ngắn giống nến búa, Doji.
Nến thứ ba màu đỏ, phần thân dài ít nhất bằng 1/2 cây nến đầu tiên.
Mô hình nến sao hôm Evening Star
Mô hình nến bắn sao Shooting Star
Đây là một cây nến đơn có hình dáng rất giống nến búa ngược Inverted Hammer. Tuy nhiên, nếu nến búa ngược thường xuất hiện ở cuối xu hướng giảm thì nến Shooting Star lại xuất hiện ở đỉnh xu hướng tăng.
Mô hình nến bắn sao Shooting Star
Mô hình nến nhấn chìm giảm Bearish Engulfing
Mô hình nến nhấn chìm giảm ngược lại
với mô hình nhấn chìm tăng Bullish Engulfing. Mô hình này gồm 2 nến:
Nến thứ nhất là nến xanh có thân dài, cho thấy xu hướng giá đang tăng lên.
Nến thứ hai là nến đỏ có thân dài hơn cây nến thứ nhất. Điều này cho thấy phe bán đã chiếm ưu thế, khiến giá mở cửa thấp hơn giá đóng cửa. Nến thứ hai càng lớn hơn nến thứ nhất, sự đảo chiều càng mạnh.
Mô hình nến nhấn chìm giảm này mang tín hiệu đảo chiều mạnh mẽ.
Mô hình nến nhấn chìm giảm Bearish Engulfing
Lưu ý: Những mô hình nến đảo chiều mạnh nhất chỉ có xác suất cao dựa trên thống kê quá khứ, không phải là mô hình tuyệt đối và luôn đúng. Vì vậy, ngoài việc phân tích các mô hình nến, nhà đầu tư cũng cần kết hợp thêm những thông tin khác từ thị trường hoặc các chỉ số kỹ thuật, tài chính khác để giúp tăng tỷ lệ thành công.
