Nhiều quốc gia sản xuất dầu lớn nhất thế giới thuộc về Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC). Vào năm 2016, OPEC đã liên minh với các quốc gia xuất khẩu dầu khác ngoài OPEC để thành lập một thực thể mạnh hơn mang tên OPEC+ (OPEC Plus).
Mục tiêu chính của liên minh này là kiểm soát giá của loại nhiên liệu hóa thạch quý giá gọi là dầu thô. OPEC+ hiện kiểm soát hơn 50% nguồn cung dầu toàn cầu và khoảng 90% trữ lượng dầu đã được chứng minh. Vị thế thống trị này cho phép liên minh có ảnh hưởng đáng kể đến giá dầu trong ngắn hạn. Tuy nhiên, về lâu dài, khả năng tác động đến giá dầu của họ có thể bị suy giảm do các quốc gia thành viên có những động lực khác nhau, không hoàn toàn phù hợp với lợi ích của OPEC+.
Ảnh hưởng của OPEC+ đến Giá Dầu và Nguồn Cung
Các thành viên của OPEC+ thống nhất về mức sản xuất dầu, điều này ảnh hưởng trực tiếp đến lượng dầu thô có sẵn trên thị trường toàn cầu tại bất kỳ thời điểm nào. OPEC+ có thể giữ giá dầu ở mức tương đối cao để tối đa hóa lợi nhuận bằng cách kiểm soát nguồn cung. Nếu không hài lòng với giá dầu, OPEC+ có thể cắt giảm sản lượng để đẩy giá lên cao hơn. Tuy nhiên, không một quốc gia nào thực sự muốn giảm sản lượng vì điều này đồng nghĩa với việc giảm doanh thu. Lý tưởng nhất là họ muốn giá dầu tăng trong khi vẫn tăng sản lượng để doanh thu cũng tăng theo. Tuy nhiên, điều này không phù hợp với động lực của thị trường. Cam kết cắt giảm sản lượng của OPEC+ thường khiến giá dầu tăng đột biến ngay lập tức, nhưng sau đó giá thường giảm trở lại, thậm chí có thể thấp hơn nếu nguồn cung không bị cắt giảm đáng kể hoặc khi nhu cầu thị trường thay đổi.
Ả Rập Xê-út và Nga, hai trong số các nhà xuất khẩu dầu lớn nhất thế giới với khả năng tăng sản lượng, là những người ủng hộ việc tăng nguồn cung để tăng doanh thu. Tuy nhiên, các quốc gia khác, không thể tăng sản xuất do hoạt động hết công suất hoặc không được phép, sẽ phản đối việc này.
Thị trường và Quy luật Cung – Cầu
Cuối cùng, giá dầu được quyết định bởi lực cung và cầu, mặc dù các thông báo của OPEC+ có thể tạm thời ảnh hưởng đến giá bằng cách thay đổi kỳ vọng của thị trường. Khi tỷ lệ sản lượng dầu thế giới của OPEC+ giảm, các quốc gia ngoài khối như Mỹ và Canada có thể làm thay đổi đáng kể kỳ vọng này.
Vào tháng 3 năm 2020, Ả Rập Xê-út, thành viên sáng lập OPEC, nước xuất khẩu dầu lớn nhất trong OPEC, và là lực lượng có ảnh hưởng mạnh mẽ trên thị trường dầu mỏ toàn cầu, cùng Nga, nước xuất khẩu dầu lớn thứ hai và đóng vai trò quan trọng trong OPEC+, không đạt được thỏa thuận về việc cắt giảm sản lượng để ổn định giá dầu.
Ả Rập Xê-út đã phản ứng bằng cách tăng mạnh sản lượng. Sự gia tăng nguồn cung đột ngột này xảy ra vào thời điểm nhu cầu dầu mỏ toàn cầu đang suy giảm do đại dịch COVID-19. Kết quả là thị trường đã không thể đáp ứng kỳ vọng của OPEC+ về việc giữ giá dầu ổn định ở mức cao hơn mà tuân theo quy luật cung – cầu.
